Zaloguj się 
 |
Bezpieczeństwo pracy związane z urządzeniami elektrycznymi jest kluczowe zwłaszcza dla osób, które na co dzień pracują z elektronarzędziami. Największą grupę elektronarzędzi stanowią narzędzia ręczne, obsługiwane bezpośrednio przez operatora trzymającego elektronarzędzie w ręku. |
Podczas wykonywania pracy elektronarzędzia pozostają w bezpośredniej styczności z ciałem operatora, dlatego tak ważne jest, aby każde urządzenie było poddawane regularnym badaniom bezpieczeństwa. Używając narzędzi zasilanych prądem należy pamiętać, aby po każdej naprawie lub w zależności od częstotliwości korzystania z niego, przeprowadzać kontrolę bezpieczeństwa, która wykluczy możliwość zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego. W zależności od budowy elektronarzędzi, możemy je przyporządkować do następujących klas ochronności:
I klasa ochronności: Ochrona w postaci podstawowej izolacji, oraz dołączanie do przewodu ochronnego elementów (części) które mogą stanowić zagrożenie w przypadku awarii ochrony podstawowej.
II klasa ochronności: Urządzenie, w którym oprócz podstawowej ochrony przed porażeniem, stosuje się dodatkowe środki ochrony, takie jak np. podwójna lub wzmocniona izolacja
Jak przebiega standardowe badanie elektronarzędzi – I klasa ochronności:
Oględziny zewnętrzne (nie wymagające demontażu)
Pierwszym krokiem do poprawnej oceny stanu technicznego narzędzia są jego oględziny. Najczęściej wykonywane są wzrokowo, przy użyciu prostych narzędzi. Często zakres oględzin determinowany jest przez rodzaj badanego urządzenia. W zakres czynności oględzin zewnętrznych wchodzą: sprawdzenie tabliczki znamionowej urządzenia, sprawdzenie stanu przewodu zasilającego i wtyczki, sprawdzenie obudowy, działanie elementów mechanicznych (wtyczek, regulatorów, blokad), sprawdzenie śrub obudowy, sprawdzenie osłon i uszczelnień, sprawdzenie otworów wentylacyjnych.
Sprawdzenie biegu jałowego (test funkcjonalny) Sprawdzenie biegu jałowego wykonuje się po włączeniu urządzenia. Test ma na celu porównanie parametrów pracy urządzenia z parametrami znamionowymi. Z wraca się uwagę również na głośność pracy mechanizmów, łożysk, iskrzenie szczotek komutatora.
Pomiar rezystancji przewodu ochronnego (RPE) Pomiar wykonuje się pomiędzy stykiem ochronnym wtyczki (lub punktem podłączenia w przypadku urządzenia na stałe podłączonego do sieci) a metalowymi elementami obudowy urządzenia, połączonymi z PE.
Rezystancja przewodu ochronnego jest sumą następujących składników: - rezystancji żyły przewodu zasilającego, - rezystancję styków połączeniowych, - rezystancja przedłużacza (jeśli występuje).
Pomiar rezystancji izolacji (RISO) Właściwa rezystancja izolacji jest kluczowa dla bezpiecznego użytkowania elektronarzędzi. Powinna być mierzona wraz z przewodem zasilającym. Badanie wykonuje się pomiędzy zwartymi przewodami L-N a dostępnymi, metalowymi częściami obudowy. Sprawdzać należy nie tylko główne elementy, ale także wszelkie śrubki, zaciski lub inne metalowe części.
Badanie prądów upływu (ISUB, I∆, IPE) Prąd upływu jest to prąd, który płynie z części czynnych, poprzez izolację, do ziemi. Upływ prądu posiada wpływ na bezpieczeństwo użytkowania urządzeń, może też wpływać na zakłócenia w sieci. Szczególny nacisk na badanie należy kłaść w przypadku urządzeń pracujących w trudnych warunkach, przy dużym zapyleniu oraz dużej wilgotności.
Jak przebiega standardowe badanie elektronarzędzi – II klasa ochronności: Oględziny zewnętrzne (nie wymagające demontażu) Pierwszym krokiem do poprawnej oceny stanu technicznego narzędzia są jego oględziny. Najczęściej wykonywane są wzrokowo, przy użyciu prostych narzędzi. Często zakres oględzin determinowany jest przez rodzaj badanego urządzenia. W zakres czynności oględzin zewnętrznych wchodzą: sprawdzenie tabliczki znamionowej urządzenia, sprawdzenie stanu przewodu zasilającego i wtyczki, sprawdzenie obudowy, działanie elementów mechanicznych (wtyczek, regulatorów, blokad), sprawdzenie śrub obudowy, sprawdzenie osłon i uszczelnień, sprawdzenie otworów wentylacyjnych.
Sprawdzenie biegu jałowego (test funkcjonalny) Sprawdzenie biegu jałowego wykonuje się po włączeniu urządzenia. Test ma na celu porównanie parametrów pracy urządzenia z parametrami znamionowymi. Z wraca się uwagę również na głośność pracy mechanizmów, łożysk, iskrzenie szczotek komutatora.
Pomiar rezystancji izolacji (RISO) Właściwa rezystancja izolacji jest kluczowa dla bezpiecznego użytkowania elektronarzędzi. Powinna być mierzona wraz z przewodem zasilającym.. Badanie wykonuje się pomiędzy zwartymi przewodami L-N a dostępnymi, metalowymi częściami obudowy. Sprawdzać należy nie tylko główne elementy, ale także wszelkie śrubki, zaciski lub inne metalowe części.
Badanie dotykowego prądu upływu (IT) Prąd upływu jest to prąd, który płynie z części czynnych, poprzez izolację, do ziemi. Upływ prądu posiada wpływ na bezpieczeństwo użytkowania urządzeń, może też wpływać na zakłócenia w sieci. Szczególny nacisk na badanie należy kłaść w przypadku urządzeń pracujących w trudnych warunkach, przy dużym zapyleniu oraz dużej wilgotności.
Kiedy należy przeprowadzić badanie bezpieczeństwa? W zależności od kategorii użytkowania zaleca się różną częstotliwość wykonywania badań lub przy wystąpieniu sytuacji mogących mieć wpływ na bezpieczne użytkowanie elektronarzędzia np.: zalanie urządzenia, uszkodzenie mechaniczne itd.
Kategoria I: co 6 miesięcy - Elektronarzędzia eksploatowane dorywczo, kilkakrotnie w ciągu jednej zmiany, zwracane do wypożyczalni lub używane przez stałych pracowników. Kategoria II: co 4 miesiące - Elektronarzędzia eksploatowane często w ciągu jednej zmiany i przekazywane kolejnym zmianom bez zwracania ich do wypożyczalni. Kategoria III: co 2 miesiące - Elektronarzędzia eksploatowane w sposób ciągły na więcej niż jednej zmianie, lub zainstalowane na stałe np. na Linii produkcyjnej lub montażowej.
Badanie bezpieczeństwa elektronarzędzi najlepiej jest przeprowadzać w wykwalifikowanych zakładach lub serwisach narzędziowych.
